Η "Άνθιση" και η αλήθεια για την Αλεξανδρούπολη

 Δημήτρης Μακροδημητρόπουλος *

«Γιατί βλέπουμε ξαφνικά την Αλεξανδρούπολη να ανθίζει;», ρώτησε η ευρωβουλεύτρια Μαρία Σπυράκη κατά την επίσκεψή της στη Ροδόπη. Για να δώσει η ίδια την απάντηση: «Επειδή εκεί έγινε σοβαρή προσπάθεια και η κυβέρνηση ασχολήθηκε συστηματικά γι 'αυτό και όλη η υπόλοιπη Θράκη θα πρέπει να έχει την εικόνα της Αλεξανδρούπολης...» («Παρατηρητής της Θράκης» 5/4/2024).

Διάβασα τη δήλωσή της και έπεσα σε βαθιά σκέψη και περισυλλογή: Αναρωτήθηκα αν πράγματι ζω μόνιμα τα τελευταία 45 χρόνια στην Αλεξανδρούπολη ή μήπως πρόκειται για φαντασίωση. Αν πράγματι δούλεψα 31 χρόνια στον σιδηρόδρομο με έδρα την Αλεξανδρούπολη και δικαιοδοσία από την Ξάνθη έως το Ορμένιο και τα ελληνοβουλγαρικά σύνορα που με υποχρέωνε να διατρέχω κάθε τόσο αυτή τη διαδρομή με κάθε μέσον (δραιζίνα, τρένο, αυτοκίνητο) και να βιώνω από κοντά τις μεταμορφώσεις της περιοχής από το κακό στο χειρότερο, όπως και τη διάψευση των προσδοκιών που δημιούργησε για την Αλεξανδρούπολη και τη Θράκη η γεωπολιτική εκτόξευσή τους από το 1991 με τη διάλυση του Συμφώνου της Βαρσοβίας και της ΕΣΣΔ.

Φαίνεται λοιπόν ότι τα νέα δεν φτάνουν στις Βρυξέλλες! Εγινε τόσο «σοβαρή προσπάθεια» και η κυβέρνηση ασχολήθηκε τόσο, μα τόσο «συστηματικά» με την Αλεξανδρούπολη, γι' αυτό ίσως αποτελεί σήμερα πανευρωπαϊκή μοναδικότητα, να είναι δηλαδή η Αλεξανδρούπολη, όπως και όλη η Θράκη εντελώς αποκομμένες σιδηροδρομικά από την υπόλοιπη Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, γεγονός που φωτογραφίζει και την παραγωγική απαξίωσή τους. Ετσι, ενώ η Θράκη είχε τρεις βιομηχανικές ζώνες σε Αβαντα Αλεξανδρούπολης, Κομοτηνή, Ξάνθη, σήμερα όλες έχουν απαξιωθεί.

Ενώ η Αλεξανδρούπολη από το 1992 είναι το σημαντικότερο λιμάνι της χώρας από άποψη γεωπολιτική, γεωοικονομική και γεωστρατηγική, από τότε δηλαδή που η Ε.Ε. αξιοποιώντας τις κοσμογονικές αλλαγές δημιούργησε τον διευρωπαϊκό άξονα ΙΧ συνδέοντας την Αλεξανδρούπολη με το Ελσίνκι, επί 32 χρόνια ούτε ένα εμπορικό τρένο δρομολογήθηκε προς τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία, τη Μαύρη Θάλασσα, την υπόλοιπη Ευρώπη. Καίτοι η Ε.Ε. χρηματοδότησε έκτοτε την ανακαίνιση του σιδηροδρομικού άξονα Αλεξανδρούπολης-ελληνοβουλγαρικών συνόρων που ολοκληρώθηκε πριν από πολλά χρόνια, χρηματοδότησε και το λιμάνι αλλά μάταια!

Με αποτέλεσμα η πρόεδρος του Συνδέσμου Βιομηχανιών Ελλάδος, που δραστηριοποιείται επιχειρησιακά στον Εβρο, να αποδοκιμάζει σήμερα τις απαρχαιωμένες υποδομές στο λιμάνι Αλεξανδρούπολης: «Δεν διαθέτει ούτε φωτισμό ούτε κλαρκ», επισήμανε για να προσθέσει: «Είμαστε πολλές δεκαετίες χωρίς λιμάνι, και βιομηχανία χωρίς λιμάνι δεν υπάρχει». Ενώ τόνισε ότι το σιδηροδρομικό δίκτυο στην περιοχή είναι ανύπαρκτο. Μάλιστα χαρακτήρισε την κατάσταση πολύ χειρότερη απ' ό,τι πολλές δεκαετίες πριν («Η Γνώμη» 19/3/2024).

Αντίθετα όμως, τα στρατιωτικά τρένα προωθούν χωρίς πρόβλημα πολεμοφόδια προς τα βόρεια και το λιμάνι ανταποκρίνεται πλήρως στον στρατιωτικό ρόλο του. Στρατιωτικοποίησαν το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης με τον Νόμο 4660/2020 (ΦΕΚ 23Α) στο πλαίσιο της αμυντικής συνεργασίας Ελλάδας-ΗΠΑ, χορηγώντας «... στην κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών καθεστώς προτεραιότητας (ανεμπόδιστη πρόσβαση και χρήση) του λιμένα Αλεξανδρούπολης...», ακυρώνοντας έτσι το μέλλον του ως κέντρου του διεθνούς διαμετακομιστικού εμπορίου, εκφοβίζοντας μάλιστα τον πληθυσμό με την απειλή ενός ελληνοτουρκικού πολέμου για να πεισθεί για την αναγκαιότητα εκχώρησής του στις στρατιωτικές σκοπιμότητες των ΗΠΑ.

Ποια είναι η ειρωνεία σήμερα; Οτι η Αλεξανδρούπολη πραγματικά βιώνει την «άνοιξή» της αλλά χάρη στις χιλιάδες των Τούρκων που κατακλύζουν την πόλη χειμώνα-καλοκαίρι με αποτέλεσμα να λειτουργούν στην πόλη κοντά στα χίλια airbnb («Η Γνώμη» 9 και 15/4/2024), ενώ η έξαρση της ανοικοδόμησης που παρατηρείται αποσκοπεί κυρίως στη μεγαλύτερη διαθεσιμότητά τους. Μάλιστα οι γείτονες δεν επισκέπτονται την πόλη αυθημερόν αλλά έρχονται οικογενειακά, διαμένουν επί μέρες και ξοδεύουν πολλαπλάσια από τους λιτοδίαιτους Ευρωπαίους. Σκεφτείτε λοιπόν αν αυτή η τουριστική έκρηξη συνοδευόταν από τον αυτονόητο γεωοικονομικά ρόλο της Αλεξανδρούπολης ως κέντρου του διεθνούς διαμετακομιστικού εμπορίου μετά το 1991, σύμφωνα με τους σχεδιασμούς της Ε.Ε., διασυνδέοντας εμπορικά Ανατολική Μεσόγειο, Εγγύς Ανατολή και Βόρεια Αφρική με την Κεντρική και Βόρεια Ευρώπη και τη Μαύρη Θάλασσα. Αλλά αυτός ο ρόλος έχει παγιδευτεί για πάντα στις πολεμικές επιδιώξεις της υπερδύναμης.

Ομως και αυτή η έκρηξη επισκεπτών έχει υπονομευτεί μεσοπρόθεσμα από τη «σοβαρή» και «συστηματική» προσπάθεια της κυβέρνησης, όπως και των προηγούμενων κυβερνήσεων. Τι είδους θέρετρο θα αποτελεί η Αλεξανδρούπολη με δύο τερματικούς σταθμούς LNG εγγύτατα των ακτών της και έναν αγωγό πετρελαίου προς Βουλγαρία αλλά και αιολικά πάρκα με πλήθος ανεμογεννήτριες στη θαλάσσια περιοχή της; Μάλιστα, με νόμο η θαλάσσια περιοχή της πόλης καθορίστηκε ως περιοχή «Πρώτης επιλογής ΑΠΕ» ώστε να επιτραπεί η επίσπευση της δρομολόγησης των έργων παρακάμπτοντας βάσει του νόμου τη διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης! Τι μπορεί λοιπόν να σημαίνει «άνοιξη» για την Αλεξανδρούπολη; Κέντρο του διεθνούς διαμετακομιστικού εμπορίου και τόπος συρροής χιλιάδων γειτόνων επισκεπτών ή εφαλτήριο πολέμου και ενεργειακή «χαβούζα» της Ευρώπης;

*Τ. αρχιμηχανικός ΟΣΕ, πολιτικός μηχανικός ΑΠΘ

ΠΗΓΗ: /www.efsyn.gr