Recents in Beach

Το μίσος για την πρωτοχρονιά κατά τον Γκράμσι - Του Λάμπρου Παπαδή

 


Η εμπορευματοποίηση και θεοκρατική αντίληψη της διαχείρισης και του πνεύματος της πρωτοχρονιάς, που επιβλήθηκε στις κοινωνίες του Δυτικού κόσμου ήδη από τα προγενέστερα χρόνια την Βιομηχανικής Επανάστασης αποτέλεσε βασικό στοιχείο μελέτης στο μικροσκόπιο πολλών πολιτικών αναλυτών, πολιτικών φιλοσόφων και υπαρξιστών οι οποίοι προσπαθούσαν μέσω της μελέτης τόσο της κοινωνικής αλλά και της προσωπικής συμπεριφοράς των μικροαστών και μελών της εργατικής κοινωνίας της εποχής, για το αν υπάρχει έστω και ένα ψήγμα ταξικής συνειδητοποίησης γύρω από αυτό τον ετήσιο εμπορευματοποιημένο οικονομικό-κοινωνικό απολογισμό τόσο για τον παρελθόντα όσο και για τον σύγχρονο προλετάριο…

Ο Ιταλός πολιτικός Φιλόσοφος Αντόνιο Γκράμσι θέλησε μέσα από την φιλοσοφική και κοινωνικο-υπαρξιστική του πένα να αποτυπώσει την άλλη οπτική του θεσμού και της αντίληψης της πρωτοχρονιάς κατά τα πιο εργατικο-προοδευτικά πρότυπα.. Ο ίδιος μέσω από το δικό του πνευματικό απόσταγμα προσπαθεί στην αρχή όπως διαβάστηκε από την ερμηνευτική ματιά της τότε εποχής μια πιο απτή και γήινη αντίληψη και ιδέα της πρωτοχρονιάς στα πνευματικά και μη υλιστικά πρότυπα των εκάστοτε κοινωνιών. Θέλησε να κινηθεί σε ότι έχει να κάνει με την χρονική και εορταστική στιγμή σε επίπεδο πλήρης επαναστατικής αναδιαμόρφωσης και απαλλαγής από τα κατάλοιπα της θεοκρατίας κατά τον Νίτσε και στο τέλος φτάνοντας στο σήμερα κάποιος μπορεί να δει διαβάζοντας μερικές γραμμές από το συναφές έργο του Γκράμσι ότι πέραν του ταξικού και επαναστατικού μηνύματος που κρύβεται στην φιλοσοφική διδαχή του για την πρωτοχρονιά, υπάρχει και πιο ουσιαστικά ένας οδηγός ανθρώπινης αντίληψης και life coaching τη εποχής υποστηριζόμενος και διαδεχόμενος από την ανάγκη ο ίδιος ο άνθρωπος να γίνει πρώτα κύριος του εαυτού κοινωνικό-ψυχολογικά… Να πιστέψει πρώτα ο ίδιος ότι ο εαυτός του και τα όσα δημιουργεί μέσα στον χρόνο είναι δικά του και όχι απολογιζόμενα ως μερίδιο ελεημοσύνης από τους άλλους. Όταν το πιστέψει αυτό τότε θα αγωνιστεί για αυτό και ίσως κάποτε έχει την ευκαιρία όταν το κερδίσει να φανεί και άξιος του αν μπορεί να το κρατήσει… Η αλλαγή του συστήματος καταπίεσης, εκμετάλλευσης και εξάρτησης αυτός ήταν ο σκοπός και ο αγώνας που έδινε ευτυχία και ικανοποίηση και στο τέλος τέλος κατά τον Γκράμσι την ελπίδα της νέας χρονιάς και την νέας ζωής…

“Κάθε πρωί, καθώς ξυπνώ άλλη μια φορά κάτω από το πέπλο του ουρανού, νιώθω πως για μένα είναι πρωτοχρονιά. Γι΄αυτό μισώ τις πρωτοχρονιές με καθορισμένη ημερομηνία, που μετατρέπουν τη ζωή και το ανθρώπινο πνεύμα σε μια εμπορική επιχείρηση, με τον ωραίο τους απολογισμό, με τον ισολογισμό τους και την πρόβλεψη για το νέο διαχειριστικό έτος….

Ακυρώνουν την αίσθηση της συνέχειας της ζωής και του πνεύματος. Καταλήγει κανείς να πιστεύει πραγματικά ότι μεταξύ των ετών υπάρχει συνέχεια, κι ότι ξεκινά μια νέα ιστορία, και βάζει κανείς στόχους, και μετανιώνει για τις αστοχίες κτλ κτλ. Αυτό είναι ένα γενικότερο σφάλμα των ημερομηνιών. Λένε πως η χρονολογία είναι η ραχοκοκαλιά της ιστορίας – αυτό το παραδεχόμαστε. Όμως, οφείλουμε να παραδεχτούμε πως υπάρχουν τέσσερις ή πέντε θεμελιώδεις ημερομηνίες, τις οποίες κάθε άνθρωπος που σέβεται τον εαυτό του τις έχει πάντα κατά νου, που έχουν περιπαίξει την ιστορία. Κι αυτές είναι πρωτοχρονιές. Η πρωτοχρονιά της ρωμαϊκής ιστορίας ή του μεσαίωνα ή της νεωτερικότητας.

Κι έχουν γίνει τόσο διαπεραστικές και τόσο απολιθωτικές που, κι εμείς οι ίδιοι εκπλησσόμαστε καμιά φορά αναλογιζόμενοι ότι η ζωή στην Ιταλία άρχισε το 752, κι ότι το 1490 ή το 1492 είναι σαν βουνά στα οποία η ανθρωπότητα αναρριχήθηκε ακαριαία φτάνοντας σε έναν νέο κόσμο, εισερχόμενη σε μια νέα ζωή. Κι έτσι η ημερομηνία γίνεται ένα εμπόδιο, ένα παραπέτασμα που εμποδίζει να δούμε ότι η ζωή συνεχίζει να εκτυλίσσεται με το ίδιο, αμετάβλητο, βασικό μοτίβο, χωρίς απότομες μεταβολές, με τον ίδιο τρόπο που στον κινηματογράφο σκίζεται το φιλμ κι έχουμε ένα διάλειμμα εκτυφλωτικού φωτός.

Γι’ αυτό, μισώ την πρωτοχρονιά. Θέλω κάθε πρωινό νά ‘ναι για μένα και μια πρωτοχρονιά. Κάθε μέρα θέλω να κάνω κι έναν προσωπικό απολογισμό, και να ανανεώνομαι κάθε μέρα. Καμιά μέρα καθορισμένη εκ των προτέρων για ανάπαυση. Τις παύσεις μου εγώ τις επιλέγω, όταν αισθάνομαι μεθυσμένος από έντονη ζωή και θέλω να κάνω μια βουτιά στη ζωικότητα για να αντλήσω από κει καινούρια δύναμη.

Καμιά πνευματική αγκίστρωση. Κάθε ώρα της ζωής μου θά΄ θελα να είναι νέα, παρότι συνδεδεμένη με τις περασμένες. Καμία μέρα ξεφαντώματος με συλλογικές στιχοπλοκές, που τις ανταλλάσσω με ξένους που δεν με ενδιαφέρουν. Επειδή ξεφάντωναν οι πρόγονοι των προγόνων μας κτλ πρέπει κι εμείς να αισθανόμαστε την ανάγκη του ξεφαντώματος. Όλα αυτά μου φέρνουν αναγούλα.”

Αντόνιο Γκράμσι-1η Ιανουαρίου 1916, στην τορινέζικη έκδοση της εφημερίδας Avanti! (όργανο του Σοσιαλιστικού Κόμματος Ιταλίας), στην στήλη που διατηρούσε ο Γκράμσι με τίτλο «Sotto la Mole».


Δημοσίευση σχολίου

0 Σχόλια

script data-cfasync="false" type="text/javascript" id="clever-core">