Ύπατη Αρμοστεία: Οι παγκόσμιοι ηγέτες πρέπει να δράσουν για να αντιστρέψουν την αυξητική τάση του εκτοπισμού

 Η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες απευθύνει σήμερα έκκληση στους παγκόσμιους ηγέτες να εντείνουν τις προσπάθειές τους για την επίτευξη ειρήνης, σταθερότητας και συνεργασίας ώστε να σταματήσει και να αρχίσει να αντιστρέφεται η αυξητική τάση που παρατηρείται τα τελευταία δέκα χρόνια στον εκτοπισμό λόγω βίας και διώξεων.

Παρά την πανδημία, ο αριθμός των

ανθρώπων που εγκατέλειψαν τα σπίτια τους το 2020 εξαιτίας των πολέμων, της βίας, των διώξεων και των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων έφτασε σχεδόν τα 82,4 εκατομμύρια, σύμφωνα με την τελευταία ετήσια έκθεση Παγκόσμιες Τάσεις της Ύπατης Αρμοστείας, η οποία δημοσιεύεται σήμερα στη Γενεύη. Παρατηρείται μια επιπλέον αύξηση της τάξης του 4% από τον ήδη πολύ υψηλό αριθμό των 79,5 εκατομμυρίων ξεριζωμένων στα τέλη του 2019.

Η έκθεση καταδεικνύει ότι μέχρι το τέλος του 2020 υπήρχαν 20,7 εκατ. πρόσφυγες υπό την εντολή της Ύπατης Αρμοστείας, 5,7 εκατ. Παλαιστίνιοι πρόσφυγες και 3,9 εκατ. Βενεζουελάνοι εκτοπισμένοι έξω από τη χώρα τους. Ακόμα 48 εκατομμύρια άνθρωποι ήταν εκτοπισμένοι στο εσωτερικό της χώρας τους (IDPs) και 4,1 εκατομμύρια ήταν αιτούντες άσυλο. Οι αριθμοί αυτοί δείχνουν ότι παρά την πανδημία και τις εκκλήσεις για μια παγκόσμια εκεχειρία, οι συγκρούσεις συνέχισαν να τρέπουν τους ανθρώπους σε φυγή από τα σπίτια τους.

«Πίσω από κάθε αριθμό βρίσκεται ένας άνθρωπος που αναγκάστηκε να εγκαταλείψει το σπίτι του. Βρίσκεται μια ιστορία εκτοπισμού, στερήσεων και πόνου. Οι άνθρωποι αυτοί αξίζουν την προσοχή και τη στήριξή μας, όχι μόνο μέσω ανθρωπιστικής βοήθειας αλλά και μέσα από την εξεύρεση λύσεων για να μπει ένα τέλος στα δεινά τους.»

«Ενώ η Σύμβαση της Γενεύης του 1951 για το Καθεστώς των Προσφύγων και το Παγκόσμιο Σύμφωνο για τους Πρόσφυγες παρέχουν το νομικό πλαίσιο και τα εργαλεία για την ανταπόκριση στον εκτοπισμό, χρειαζόμαστε ακόμα μεγαλύτερη πολιτική βούληση για την αντιμετώπιση των συγκρούσεων και των διώξεων που αναγκάζουν εξαρχής τους ανθρώπους να εγκαταλείπουν τις εστίες τους», δήλωσε ο Ύπατος Αρμοστής του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες FilippoGrandi.

Κορίτσια και αγόρια κάτω των 18 ετών αντιστοιχούν στο 42% του συνόλου των βίαια εκτοπισμένων ανθρώπων. Είναι ιδιαίτερα ευάλωτα, ιδίως όταν οι κρίσεις συνεχίζονται για χρόνια. Νέες εκτιμήσεις της Ύπατης Αρμοστείας δείχνουν ότι σχεδόν ένα εκατομμύριο παιδιά γεννήθηκαν ως πρόσφυγες από το 2018 έως το 2020. Πολλά από αυτά μπορεί να εξακολουθήσουν να είναι πρόσφυγες για πολλά χρόνια ακόμα.

«Η τραγωδία τού να γεννιούνται τόσα πολλά παιδιά στην εξορία θα έπρεπε να είναι αρκετός λόγος από μόνος του για να γίνονται ακόμα μεγαλύτερες προσπάθειες για την πρόληψη και τον τερματισμό των συγκρούσεων και της βίας», πρόσθεσε ο κ. Grandi.

Στην έκθεση σημειώνεται επίσης ότι στο απόγειο της πανδημίας το 2020, περισσότερες από 160 χώρες έκλεισαν τα σύνορά τους, με 99 κράτη να μην κάνουν καμία εξαίρεση για όσους αναζητούσαν προστασία. Λαμβάνοντας όμως βελτιωμένα μέτρα, όπως ιατρικούς ελέγχους στα σύνορα, διαδικασίες πιστοποίησης της υγείας ή προσωρινή καραντίνα κατά την άφιξη, απλοποιημένες διαδικασίες καταγραφής και συνεντεύξεις από απόσταση, όλο και περισσότερες χώρες βρήκαν τρόπους να διασφαλίσουν την πρόσβαση στο άσυλο, στην προσπάθειά τους παράλληλα να περιορίσουν την εξάπλωση της πανδημίας.

Ενώ οι άνθρωποι συνέχισαν να τρέπονται σε φυγή διασχίζοντας σύνορα, ακόμη περισσότερα εκατομμύρια εκτοπίστηκαν στο εσωτερικό της ίδιας τους της χώρας. Ο αριθμός των εσωτερικά εκτοπισμένων ανθρώπων αυξήθηκε κατά περισσότερο από 2,3 εκατομμύρια, κυρίως λόγω της κρίσης στην Αιθιοπία, το Σουδάν, τις χώρες του Σαχέλ, τη Μοζαμβίκη, την Υεμένη, το Αφγανιστάν και την Κολομβία.

Κατά τη διάρκεια του 2020, περίπου 3,2 εκατ. εσωτερικά εκτοπισμένοι και μόλις 251.000 πρόσφυγες επέστρεψαν στα σπίτια τους – μια μείωση της τάξης του 40% και του 21% αντιστοίχως, σε σύγκριση με το 2019. Ακόμα 33.800 πρόσφυγες πολιτογραφήθηκαν στις χώρες ασύλου τους. Η επανεγκατάσταση προσφύγων σημείωσε μια δραματική πτώση – μόλις 34.400 πρόσφυγες επανεγκαταστάθηκαν την περασμένη χρονιά, ο χαμηλότερος αριθμός των τελευταίων είκοσι ετών – κάτι που αποτελεί συνέπεια του μειωμένου αριθμού θέσεων επανεγκατάστασης και του κορωνοϊού.

«Για την εξεύρεση λύσεων απαιτείται από τους παγκόσμιους ηγέτες και εκείνους που έχουν την επιρροή να βάλουν στην άκρη τις διαφορές τους, να βάλουν ένα τέλος στην εγωιστική προσέγγιση στον τρόπο που ασκούν πολιτική και αντ’ αυτού να εστιάσουν στην πρόληψη και επίλυση συγκρούσεων και στη διασφάλιση του σεβασμού προς τα ανθρώπινα δικαιώματα», τόνισε ο κ. Grandi.

Έκθεση Παγκόσμιες Τάσεις του 2020 – βασικά στοιχεία:

• 82,4 εκατ. βίαια εκτοπισμένοι άνθρωποι παγκοσμίως (79,5 εκατ. το 2019) – 4% αύξηση
  • 26,4 εκατ. πρόσφυγες (26 εκατ. το 2019) συμπεριλαμβανομένων:
    • 20,7 εκατ. προσφύγων που εμπίπτουν στην εντολή της Ύπατης Αρμοστείας (20,4 εκατ. το 2019)
    • 5,7 εκατ. Παλαιστινίων προσφύγων που εμπίπτουν στην εντολή της Υπηρεσίας Αρωγής και Έργων για τους Παλαιστίνιους Πρόσφυγες στην Εγγύς Ανατολή (UNRWA) (5,6 εκατ. το 2019)
  • 48 εκατ. εσωτερικά εκτοπισμένοι άνθρωποι (45,7 εκατ. το 2019)
  • 4,1 εκατ. αιτούντες άσυλο (4,1 εκατ. το 2019)
  • 3,9 εκατ. Βενεζουελάνοι εκτοπισμένοι στο εξωτερικό (3,6 εκατ. το 2019)
• Το 2020 είναι η ένατη στη σειρά χρονιά που σημειώνεται αύξηση του φαινομένου του βίαιου εκτοπισμού παγκοσμίως. Σήμερα, το 1% της ανθρωπότητας έχει εκτοπιστεί ενώ έχει διπλασιαστεί ο αριθμός των ανθρώπων που έχουν αναγκαστεί να αφήσουν τα σπίτια τους, σε σύγκριση με το 2011, όταν έφταναν στο σύνολο σχεδόν τα 40 εκατομμύρια.
• Περισσότεροι από τα δύο τρίτα του συνόλου των ανθρώπων που τράπηκαν σε φυγή προέρχονται από πέντε μόνο χώρες: τη Συρία (6,7 εκατ.), τη Βενεζουέλα (4 εκατ.), το Αφγανιστάν (2,6 εκατ.), το Νότιο Σουδάν (2,2 εκατ.) και τη Μυανμάρ (1,1 εκατ.).
• Η μεγάλη πλειοψηφία των προσφύγων παγκοσμίως – περίπου 9 στους 10 (86%) – φιλοξενούνται σε χώρες που γειτνιάζουν με περιοχές που πλήττονται από κρίσεις και σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος. Οι Λιγότερο Αναπτυγμένες Χώρες παρείχαν άσυλο στο 27% του συνόλου.
• Για έβδομη συνεχόμενη χρονιά, η Τουρκία φιλοξενεί τον μεγαλύτερο προσφυγικό πληθυσμό παγκοσμίως (3,7 εκατ. πρόσφυγες), ενώ ακολουθούν η Κολομβία (1,7 εκατ., περιλαμβανομένων των Βενεζουελάνων που έχουν εκτοπιστεί στο εξωτερικό), το Πακιστάν (1,4 εκατ.), η Ουγκάντα (1,4 εκατ.) και η Γερμανία (1,2 εκατ.).
• Οι εκκρεμείς αιτήσεις ασύλου παγκοσμίως παρέμειναν στα επίπεδα του 2019 (4,1 εκατ.), όμως τα κράτη και η Ύπατη Αρμοστεία κατέγραψαν συνολικά περίπου 1,3 εκατ. ατομικές αιτήσεις ασύλου, ένα εκατομμύριο (43%) λιγότερες απ’ ό,τι το 2019.
  

Περισσότερες πληροφορίες:

Η έκθεση Παγκόσμιες Τάσεις της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες και ένα πακέτο με οπτικοακουστικό υλικό είναι διαθέσιμα για τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης σε αυτή τη σελίδα.

Σημείωση:

Η έκθεση Παγκόσμιες Τάσεις της Ύπατης Αρμοστείας δημοσιεύεται παράλληλα με την ετήσια Παγκόσμια Έκθεσή της, η οποία αναφέρεται στα προγράμματα και τις δράσεις της Ύπατης Αρμοστείας για την αντιμετώπιση των αναγκών όσων ανθρώπων αναγκάζονται να εγκαταλείψουν τις εστίες τους αλλά και των πληθυσμών που είναι γνωστό ότι είναι ανιθαγενείς.